Fostaíocht a thosú nó a fhágáil (P45)

  1. Léargas ginearálta
  2. Bás fostaí nó bás a gcéile nó a bpáirtnéir sibhialta

Bás fostaí nó bás a gcéile nó a bpáirtnéir sibhialta

Tabhair do d’aire

Baineann an t-eolas ar an leathanach seo le fostaíochtaí a scoireadh ar 31 Nollaig 2018 nó roimhe.

Ní iarrtar ort P45 a eisiúint i gcás fostaíochtaí a scoirtear tar éis 31 Nollaig 2018. Le heolas a fháil ar riachtanais reatha, féach ar  Dualgais fostóra ó 1 Eanáir 2019.

Bás fostaí: íocaíochtaí riaráistí d'ionadaithe pearsanta

Féadfaidh sé go bhfuil fhios agat an méid pá amuigh agus an P45 a ullmhú agat. Má tá, ní mór duit é a chur san áireamh sa figiúr pá ar an bhfoirm, agus Íoc Mar a Thuillir (ÍMAT) a chur i bhfeidhm ar.

Íocaíocht riaraistí a rinneadh i mbliain an bháis

Má tá Deimhniú Creidmheasanna Cánach (P2C) agat, ní mór cáin a asbhaint ó na riaráistí. Ní mór duit tagairt a dhéanamh do chreidmheasanna cánach agus scoithphointí cánach agus MSU d’iarfhostaí. Ní mór é sin a dhéanamh amhail is go bhfuil an íocaíocht á déanamh ar dháta bháis.

Mura bhfuil P2C agat, ní mór duit bonn éigeandála asbhaint cánach a chur i bhfeidhm ar na riaráistí.

Ní mór P45 forlíontach a chomhlánú agus é a seoladh chuig oifig de chuid na gCoimisinéirí Ioncaim an fhostaí gan mhoill.

Íocaíochtaí déanta sna blianta tar éis bliain an bháis

Féadfaidh sé go bhfaigheadh iarfhostaí íocaíocht riaráistí i mbliain tar éis bliain an bháis. Ní mór bonn cánach éigeandála agus MSU a chur i bhfeidhm ar na riaráistí seo.

Ní mór na suimeanna seo a leanas a chur isteach ar thaifead párolla don seachtain nó mí Cánach Ioncaim ina bhfuil an íocaíocht déanta:

Ní mór P45 forlíontach a chomhlánú agus é a seoladh chuig oifig de chuid na gCoimisinéirí Ioncaim an fhostaí gan mhoill.

Bás céile nó páirtnéir sibhialta

Faoi measúnú comhpháirteach féadtar creidmheasanna agus faoisimh cánach atá ar fáil do chúpla i bpósadh nó i bpáirtnéireacht shibhialta a roinnt idir gach céile nó páirtí sibhialta chun feiliúint dá gcúinsí. Ceaptar céile nó páirtí amháin mar ‘chéile measúnaithe' nó 'páirtí sibhialta ceaptha’. Tá freagracht ar an gcéile measúnaithe nó ar an bpáirtí sibhialta ceaptha tuairisceán cánach an chúpla a chomhlánadh agus tá sé nó sí inmhuirir i leith cánach ar a gcomhioncam. Déantar tagairt don chéile nó don pháirtí sibhialta eile mar an 'céile neamhmheasúnaithe' nó an 'páirtí sibhialta eile'.

Nuair a fhaigheann an céile measúnaithe nó an páirtí sibhialta ceaptha bás agus go bhfanann an céile neamhmheasúnaithe nó an páirtí sibhialta eile i bhfostaíocht, eiseoidh na Coimisinéirí Ioncaim P2C nua.

Ba chóir don fhostóir taifead pá ar leith a shocrú suas a mbeidh éifeacht leis ó dháta báis céile nó páirtí sibhialta an fhostaí.

Féadfaidh sé go leithdháileadh na Coimisinéirí Ioncaim Uimhir Phearsanta Seirbhíse Poiblí (UPSP) don bhaintreach nó don pháirtí sibhialta marthanach. Nuair a tharlaíonn sé seo cuirfidh na Coimisinéirí Ioncaim an fostóir ar an eolas faoin UPSP nua.

Beidh gá le dhá iontráil ar leith ar an tuairisceán (P35) dheireadh bliana. Beidh iontráil amháin don tréimhse ón 1 Eanáir go dtí dáta báis céile nó páirtí sibhialta an fhostaí. Beidh an iontráil eile don tréimhse ag tosú ó dháta báis céile nó páirtí sibhialta an fhostaí. 

Féach ar an Treoir ÁSPC ón Roinn Gnóthaí Fostaíochta agus Coimirce Sóisialaí (RGFCS).

Cuirfidh na Coimisinéirí Ioncaim in iúl don fhostóir faoi aon athrú i gcreidmheasanna cánach agus scoithphointí cánach agus MSU an fhostaí. Tabharfaidh muid treoracha freisin maidir le taifead UPSP agus ÍMAT an fhostaí. Idir dhá linn ní mór don fhostóir ÍMAT a fheidhmiú de réir an P2C deiridh a heisíodh.