Cónaitheacht chánach

Cén chaoi le fáil amach an duine cónaitheach chun críocha cánach thú

Braitheann do stádas cónaitheachta cánach ar an líon laethanta atá tú i láthair in Éirinn le linn na bliana cánach.

Tá tú cónaitheach chun críocha cánach in Éirinn má tá tú i láthair in Éirinn le haghaidh:

  • 183 lá nó níos mó sa bhliain chánach
  • 280 lá nó níos mó san iomlán, ag tógáil na bliana cánach reatha móide an bhliain chánach roimhe sin le chéile. Ní bheidh tú cónaitheach in Éirinn má tá tú anseo ar feadh 30 lá nó níos lú i mbliain chánach.

‘Lá’

Beidh tú i láthair in Éirinn ar feadh lae má bhíonn tú anseo ar feadh aon chuid de lá. I gcásanna áirithe, ní bheidh tú i láthair in Éirinn:

  • fanacht ‘taobh an aeir’ agus tú in Éirinn. Is é seo nuair a fhanann tú i gcuid d’aerfort nó calafort nach féidir le daoine nach taistealaithe iad a rochtain.
  • nach féidir leat imeacht ar an lá imeachta atá beartaithe agat ach amháin mar gheall ar imthosca gan choinne agus dosheachanta. Féadfaidh sé gur drochdhálaí aimsire, dálaí tobanna aimsire, nó cliseadh aerárthaigh is cúis leis seo. Ní mheastar thú a bheith i láthair in Éirinn ar an lá ina dhiaidh d’imeacht beartaithe.

‘Bliain chánach’

Is ionann bliain chánach ó 1 Eanáir go 31 Nollaig an dá dáta sin san áireamh.

An bhféadtar roghnú a bheith cónaitheach ó thaobh cánach de?

Féadfaidh sé nach mbeidh tú i láthair in Éirinn ar feadh an líon laethanta riachtanacha le go measfar go bhfuil tú cónaitheach chun críocha cánach. Féadfaidh tú a roghnú a bheith cónaitheach ó thaobh cánach de sa bhliain chánach a thagann tú go hÉirinn. Tá sé seo ar choinníoll:

  • go dtagann tú go hÉirinn agus é ar intinn agat a bheith cónaitheach an bhliain chánach dár gcionn
  • agus
  • ach amháin imthosca gan choinne, go mbeidh tú cónaitheach in Éirinn an bhliain chánach dár gcionn.

Má roghnaíonn tú a bheith cónaitheach ó thaobh cánach de in Éirinn, gearrfar cáin ort ar d’ioncam domhanda. Féadfaidh tú creidmheasanna cánach iomlána a éileamh.

Ní mór duit na Coimisinéirí Ioncaim a chur ar an eolas i scríbhinn má roghnaíonn tú a bheith cónaitheach ó thaobh cánach de in Éirinn.

Litir Chónaithe

Féadfaidh na Coimisinéirí Ioncaim Litir Chónaithe a sholáthar duit. Déantar é seo chun do chónaitheacht chánach a dheimhniú le húdarás cánach eachtrach a bhfuil Comhaontú um Chánachas Dúbailte ag Éirinn le. Ní fhéadtar an Litir Chónaithe a úsáid le haghaidh aon aidhm eile.

Féadfaidh tú Litir Chónaithe a iarraidh tríd an tairseach ‘Bainistigh Mo Thaifead’ i moChúrsaí.

Ar aghaidh: Cén chaoi le fáil amach an bhfuil tú gnáthchónaitheach chun críocha cánach