Talamh feirme a ligean ar léas
Féadtar faoiseamh ó Cháin Ioncaim a éileamh i leith ioncam ar leith a thuilleann tú ó do thalamh feirme a ligean ar léas go fadtéarmach. Ní mór do do thalamh feirmeoireachta a bheith in Éirinn agus ní fhéadtar an faoiseamh cánach a oibriú chun caillteanas a chruthú. Ní fhéadtar do thalamh a ligean ar léas le garghaol.
Ba chóir Seirbhís ar Líne na gCoimisinéirí Ioncaim (ROS) a úsáid chun an t-ioncam seo a dhearbhú ar do thuairisceán bliantúil cánach ioncaim (Foirm 11).
Léas cáilitheach
Chun go mbeidh do léas incháilithe, ní mór go mbainfeadh an méid seo a leanas leis:
- go mbeadh sé i scríbhinn nó go mbeadh fianaise i scríbhinn air
- go mbeadh sé ina théarma chinnte cúig bliana nó níos mó
- go mbeadh sé ann chun críocha an talamh a oibriú agus é mar aidhm toradh a fháil ón talamh, mar shampla:
- gnáthfheirmeoireacht
- garraíodóireacht mhargaidh
- pórú capall
- trádáil eallaigh nó fás torthaí.
Léasóir cáilitheach
Má ligeann tú talamh ar léas le duine eile, tugtar léasóir ort. Ní fhéadann ach léasóirí ar daoine aonair iad cáiliú don fhaoiseamh.
Léasaí cáilitheach
Is éard is léasaí ann ná an duine a thógann talamh ar léas uait.
Ní fhéadann ceangal a bheith idir an léasaí agus an léasóir. Más comhlacht í an léasaí, ní fhéadfaidh sé a bheith faoi do rialú nó faoi rialú ag aon duine a bhaineann leat.
Ní mór go n-úsáidfeadh an léasaí an talamh léasaithe chun críocha trádáil feirmeoireachta a dhéanamh.
An chaoi lena dtugtar an faoiseamh
Is mar ioncam ó chíos a dhéanann na Coimisinéirí Ioncaim measúnú ar bhrabús ó thalamh feirme a ligean ar léas. Tugtar an faoiseamh mar laghdú (faoi réir uasteorainn) de d’ioncam cíosa incháinithe iomlán.
Ní cháileofar ach amháin do laghdú amháin, is cuma líon na léasanna cáilitheacha atá agat.
An t-uaslaghdú a cheadaítear gach bliain
An t-uaslaghdú a cheadaítear gach bliain
Téarma an léasa | Méid |
5 mbliana nó os a chionn, ach níos lú ná 7 mbliana |
€18,000 |
7 mbliana nó os a chionn. ach níos lú ná 10 mbliana |
€22,500 |
10 mbliana nó os a chionn, ach níos lú ná 15 bliana |
€30,000 |
15 bliana nó os a chionn |
€40,000 |
Bhí suimeanna éagsúla tairsí i bhfeidhm do 2014 agus na blianta roimhe sin.