An Faoiseamh Cánach i leith Ús Morgáiste (Faoiseamh Cánach ag an bhFoinse – FCF)
Céard is iasacht morgáiste cháilitheach ann?
Is éard is iasacht morgáiste cháilitheach ann ná iasacht urraithe trí eastát, ruílse nó léasach in áit chónaithe phríobháideach phríomha, a mhorgáistiú.
Féadann iasacht morgáiste cháilitheach:
- a bheith ina morgáiste nua
- a bheith ina hiasacht bhreise a úsáidtear chun an áit chónaithe a fhorbairt nó a fheabhsú
- a bheith ina hiasacht ar leith d’áit chónaithe a úsáidtear chun an áit chónaithe a fhorbairt nó a fheabhsú
- nó
- a bheith ina hathmhorgáiste nó ina comhdhlúthú d’iasachtaí atá ann cheana féin.
Samplaí d’iasachtaí morgáiste cáilitheacha
Úsáidtear iasachtaí morgáiste cáilitheacha chun críocha:
- d’áit chónaithe a cheannach
- síntí nó chun ceann díobh seo a cheannach nó a thógáil
- garáiste
- seid gairdín
- teach gloine
- linn snámha
- cúirt leadóige
- cabhsán nó cosán a thógáil
- comhshó
- téamh lárnach a shuiteáil
- athshreangú agus pluiméireacht (suíteanna seomra folctha san áireamh)
- fuinneoga a athsholáthar agus gloiniú dúbailte
- aonaid seomra leapa agus cistine a cheannach agus a shuiteáil, ar aonaid iad a fheistítear don teach agus ar cuid den teach iad dá thoradh
- aláraim buirgléireachta nó dóiteáin a cheannach agus a shuiteáil
- suiteáil agus cóireáil i leith tais, críonlobhadh agus réadáin
- gairdíní a thírdhreachú (ballaí gairdín san áireamh)
- íocaíochtaí i leith scéimeanna grúpa uisce agus séarachais
- leas páirteach duine eile san áit chónaithe a cheannach
- táillí dlíthiúla agus táillí eile a bhaineann le d’áit chónaithe a cheannach nó a fhorbairt
- Dleacht Stampála ar cheannach d’áite cónaithe.
Cén chaoi a ndeonaítear faoiseamh i leith iasacht morgáiste cháilitheach?
Deonaíonn d’iasachtóir an faoiseamh cánach i leith iasacht morgáiste cháilitheach go díreach tríd an scéim Faoisimh Cánach ag an bhFoinse (FCF). Tá an córas FCF i bhfeidhm ar iasachtaí áite cónaithe urraithe. Tá na hiasachtaí seo urraithe trí eastát, ruílse nó léasach in áit chónaithe phríobháideach phríomha, a mhorgáistiú. Tugann an t-iasachtóir an faoiseamh trí d’íocaíocht mhíosúil mhorgáiste a laghdú, nó trí chreidmheas isteach i do chuntas maoinithe don mhorgáiste.
Cén chaoi a ndeonaítear faoiseamh i leith iasachtaí eile cáilitheacha le haghaidh áit chónaithe?
Féadtar faoiseamh cánach a éileamh trí d’Oifig de chuid na gCoimisinéirí Ioncaim le haghaidh iasacht áite cónaithe:
- nach bhfuil urraithe ar ghníomhais teidil na háite cónaithe
- nó
- atá urraithe ar mhaoin eile seachas d’áit chónaithe.
Íoctar an faoiseamh sa chás seo tríd an gcóras cánach:
- agus athbhreithniú a dhéanamh ag deireadh na bliana cánach nó
- le faoiseamh léirithe ar dheimhniú creidmheasanna cánach i rith na mbliana chánach
Ar aghaidh: An bhfuil tú incháilithe le haghaidh Faoiseamh Cánach i leith Ús Morgáiste?