Cén uair a chuireann na Coimisinéirí Ioncaim ús i bhfeidhm?
Mura n-íocann tú Cáin Bhreisluacha (CBL) in am, gearrfar ús ort. Gearrtar ús ar bhonn laethúil. Tosaíonn seo ón dáta atá an íocaíocht CBL dlite go dtí go n-íocann tú an méid atá amuigh.
Sa chás go bhfuil aisíocaíocht de bhreis ar an méid atá dlite faighte agat, ní mór duit ús a íoc ar an ró-íocaíocht. Tá ús iníoctha ón dáta a fuair tú an méid ró-íoctha.
Is é an ráta úis ná 0.0274% in aghaidh an lae, nó cuid de lá.
Ús ar ghearríocaíocht sa scéim dhírdhochair
Féadfaidh na Coimisinéirí Ioncaim ús a ghearradh ar aon iarmhéid atá amuigh ag deireadh do bhliain cúntasaíochta.
Braithfidh an dáta a úsáideann na Coimisinéirí Ioncaim chun an t-ús a ríomh ar chéatadán an dliteanais bliantúil amuigh.
Má tá 80% nó níos mó íoctha agat, gearrfaidh na Coimisinéirí Ioncaim an t-ús ó dháta dlite do thuairisceán dheireadh bliana CBL 3, go dtí go n-íocfar an atá amuigh.
Má tá níos lú ná 80% íoctha agat, siardhátóidh na Coimisinéirí Ioncaim an t-ús chuig dáta atá sé mhí roimh an dáta dlite chun do thuairisceán CBL a thíolacadh.
Sampla 1
Tá Seán sa scéim dírdhochair agus íocann sé €5,000 sa mhí. Críochnaíonn a thréimhse chuntasaíochta ar an 31 Nollaig.
Déanann sé a thuairisceán CBL a thíolacadh ar 19 Eanáir agus mar sin tá dliteanas bliantúil €66,000 aige. Tá os cionn 80% den dliteanas iarbhír íoctha aige don tréimhse chuntasaíochta sin.
Ní íocann sé an méid amuigh atá fágtha, is é sin €6,000, go dtí 20 Márta.
Gearrtar ús ar €6,000 ar Sheáin ó 19 Eanáir go 20 Márta ar ráta laethúil 0.0274%.
Sampla 2
Tá Cáit sa scéim dírdhochair agus íocann sí €5,000 sa mhí. Críochnaíonn a tréimhse chuntasaíochta ar an 31 Nollaig.
Déanann sí a tuairisceán CBL a thíolacadh ar 19 Eanáir agus mar sin tá dliteanas bliantúil €80,000 aici. Níor íoc sí 80% den dliteanas iarbhír don tréimhse chuntasaíochta sin.
Ní íocann sí an méid amuigh atá fágtha, is é sin €20,000, go dtí 20 Márta.
Gearrtar ús ar Cháit ar €20,000 ó 19 Iúil go 20 Márta ar ráta laethúil 0.0274%.
Ús ar mheastacháin agus ar mheasúnaithe
Nuair a dhéanann na Coimisinéirí Ioncaim meastachán ar do dhliteanas CBL, ríomhtar ús atá dlite ar an CBL neamhíoctha ar bhonn laethúil. Tosaíonn sé ón dáta a bhí an CBL iníoctha.
Nuair a eisíonn na Coimisinéirí Ioncaim measúnú, ríomhtar ús iníoctha ar bhonn laethúil ón dáta a bhí an tuairisceáin CBL bunaidh dlite.
Féadfaidh CBL atá dlite i leith níos mó ná tréimhse inchánach amháin a bheith i measúnú. Sa chás seo, féadtar an t-ús a ríomh ón tréimhse inchánach dheireannach atá san áireamh sa mheasúnú sin.
Is é seo an cás, fiú nuair a dhéantar achomharc i gcoinne an mheasúnaithe.