Díolúintí ó Cháin Mhaoine Áitiúil (CMÁ) le haghaidh 2022 go dtí 2025

Maoine neamháitithe ar feadh tréimhse shínte de dheasca an t-úinéir a bheith tinn

D’fhéadfadh réadmhaoin atá neamháitithe ar feadh tréimhse sínte mar gheall ar bhreoiteacht an úinéara a bheith díolmhaithe ón gCáin Mhaoine Áitiúil (CMÁ).

Coinníollacha cáilithe

Tá tú incháilithe don díolúine seo más rud é, go bhfuil meabhairghalar fadtéarmach nó míchumas fisiceach nó tinneas agat, agus:

  • nár chónaigh tú san aon áit chónaithe atá agat, nó i do phríomháit chónaithe ar feadh 12 mhí nó níos faide
  • nach raibh tú in ann cónaí san aon áit chónaithe atá agat, nó i do phríomháit chónaithe ar feadh níos lú ná 12 mhí, agus ní dócha go bhfillfidh tú ar do mhaoin.

Má tá níos mó ná aon úinéir amháin ann ar do mhaoin, ní mór do gach ceann de na daoine dliteanacha na coinníolllacha a chomhlíonadh. Má tá duine dliteanach ina chónaí sa mhaoin agus tú as láthair, níl feidhm ag an díolúine seo.

Tá an díolúine seo ar fáil, sa chás go bhfuil an mhaoin folamh nó má tá duine ina chónaí sa mhaoin nach duine faoi dhliteanas é. Cuir i gcás,  tionónta, gaol nó cara.

Tabhair do d’aire

Do na blianta 2013 go 2021, ní raibh feidhm ag an díolúine seo nuair a bhí an mhaoin á áitiú ag aon duine.

Doiciméid tacaíochta

Is gá duit na doiciméid tacaíochta seo a leanas a thíolacadh do na Coimisinéirí Ioncaim:

  • deimhniú i scríbhinn ó do dhoctúir maidir le do mhíchumas. Mura raibh tú in ann bheith i do chónaí sa mhaoin ar feadh níos lú ná 12 mhí, ba chóir go ndeimhneoidh an litir seo nach dócha go bhfillfidh tú ar do mhaoin.
  • do dheimhniú fhéin i scríbhinn, ó dháta dliteanais 1 Samhain an bhliain áirithe:
    • nach bhfuil cónaí ar chomhúinéir, nó ar dhuine dliteanach i do mhaoin
    • agus
    • nach bhfuil sé de cheart ag aon duine dliteanach eile cónaí a bheith orthu i do mhaoin.

Incháilitheacht roimhe seo

Más rud é go ndearna tú éileamh ar an díolúine seo ar Thuairisceán CMÁ, agus nach bhfuil aon athrú tagtha ar do chúinsí pearsanta, níl tuilleadh le déanamh agat don bhliain 2025.

Athruithe i leith incháilitheachta don díolúine seo

Má thagann feabhas ar do riocht sláinte agus má fhilleann tú ar d’áit chónaithe, scoirfidh an díolúine de bheith i bhfeidhm ón dáta dliteanais (1 Samhain). Mar shampla, má fhágann tú do mhaoin i mí Dheireadh Fómhair 2023 agus go mbogann tú ar ais isteach i mí an Mheithimh 2024, níl tú faoi dhliteanas CMÁ a íoc do 2024. Beidh tú faoi dhliteanas CMÁ do 2025, áfach, toisc go raibh cónaí ort i do mhaoin ar an 1 Samhain 2024.

Ba chóir duit an Brainse CMÁ a chur ar an eolas mura gcáilíonn tú don díolúine a thuilleadh.

Má dhíoltar do mhaoin, leanfaidh an díolúine de bheith i bhfeidhm go dtí deireadh na bliana. Beidh an mhaoin faoi dhliteanas CMÁ ar an gcéad dáta dliteanais eile.

Ar aghaidh: Maoine a ceannaíodh, nó a oiriúnaíodh nó a tógadh lena n-úsáid ag daoine éagumasaithe