Tairseacha, rátaí agus rialacha um chomhiomlánú don Cháin Fáltas Caipitiúil (CFC)
Grúpaí CFC agus grúpthairseacha
Tabhair do d’aire
Tá Bronntanais agus Oidhreachtaí tógtha ag Céile nó Páirtnéir Sibhialta díolmhaithe ó CFC.
Más baintreach, baintreach fir nó i do pháirtnéir sibhialta marthanach tú, Faoiseamh i leith Céile nó Páirtnéir Sibhialta Mharthanaigh d’féadfaidh sé go mbaineann sé leat. D’fhéadfadh tionchar a bheith ag an bhfaoiseamh seo ar an tairseach a bhaineann leat.
Ní chaithfear cáin a íoc i leith bronntanais ná oidhreachta má tá a luach incháinithe faoi thairseach áirithe. Braitheann an tairseach a úsáideann tú ar do ghaol leis an diúscróir. Ní mór cáin a íoc i leith aon luach atá fágtha os cionn na tairsí sin. Tá trí ghrúpthairseach ann.
Folaíonn 'leanbh' leanbh uchtaithe agus leasleanbh.
Grúpa A
Beidh feidhm ag an nGrúpthairseach A sa chás gur tusa duine de na daoine seo, an tairbhí, ar dháta an bhronntanais nó na hoidhreachta:
- leanbh de chuid:
- an diúscróra
- nó
- pháirtnéir sibhialta an diúscróra
- leanbh mionaoiseach, faoi 18 mbliana d’aois, de chuid leanbh éagtha:
- an diúscróra
- nó
- nó pháirtnéir sibhialta an diúscróra
- leanbh mionaoiseach de chuid páirtnéara shibhialta an linbh éagtha de chuid:
- an diúscróra
- nó
- pháirtnéir sibhialta an diúscróra
- leanbh altrama de chuid an diúscróra, i gcúinsí áirithe
- nó
- tuismitheoir de chuid an diúscróra agus go bhfaigheann tú leas iomlán in oidhreacht ar bhás do linbh. Ní cháilíonn leas teoranta a fhaightear le hoidhreacht do thairseach Ghrúpa A.
Féadfaidh roinnt maoin éagsúil a bheith in Eastát. Níl sé riachtanach go bhfaigheadh tuismitheoir Eastát iomlán le hoidhreacht d’fhonn leas iomlán a thógáil ann. Faigheann duine leas iomlán i maoin le hoidhreacht mura bhfuil aon choinníollacha nó srianta i ndáil leis an maoin sin curtha i bhfeidhm ag an duine éagtha.
- Sampla 1
Ina huacht, fágann Sorcha maoin ar luach €900,000 go cothrom lena beirt leanaí - Adam agus Laoise.
Is é luach shochar Adam agus Laoise ná €450,000 an duine. Ní bhfuair Adam ná Laoise aon bhronntanais ná oidhreachtaí roimhe seo ó cheachtar tuismitheoir. Féadann siad araon leas a bhaint as tairseach reatha Ghrúpa A de €400,000 maidir leis an sochar seo. Ós rud é go sáraíonn gach sochar tairseach Ghrúpa A, ní mór dóibh araon Tuairisceán IT38 a thíolacadh.
Ríomh Cáin Fáltas Caipitiúil (CFC) dlite do Adam agus Louise araon
Luach na maoine |
€450,000 |
Lúide tairseach Ghrúpa A |
€400,000 |
Farasbarr incháinithe |
€50,000 |
Cáin dlite @ 33% |
€16,500 |
- Sampla 2
Fuair Micheál bás agus d’fhág sé an méid seo ina uacht:
- teach lena mháthair, Caitríona
- cuntas bainc lena athair, Ádamh
agus
- scaireanna lena dheirfiúr, Siubhán.
Mar gheall go bhfuair an bheirt tuismitheoirí oidhreacht iomlán gan aon choinníollacha leis, baineann Grúpthairseach A le sochar Chaitríona agus Ádaimh ó Mhicheál.
- Sampla 3
Fuair Ciara bás agus d’fhág sí an méid seo ina huacht:
- scaireanna lena deirfiúr, Clár
- an t-ioncam ó na scaireanna lena máthair, Áine, dá saol
- teach cónaithe le Clár
- leas saol sa teach cónaithe sin le hÁine
agus
- cuntas bainc le hÁine.
Sa chás seo, beidh dhá ghrúpthairseach i bhfeidhm ar oidhreacht Áine.
Baineann Grúpthairseach A leis an gcuntas bainc mar gheall gur leas iomlán é seo.
Baineann Grúpthairseach B leis an ioncam ó na scaireanna agus leis an leas saoil sa teach cónaithe mar gheall gur leasanna teoranta iad seo.
Grúpa B
Beidh feidhm ag an nGrúpthairseach B sa chás gur tusa duine de na daoine seo, an tairbhí, ar dháta an bhronntanais nó na hoidhreachta:
- tuismitheoir an diúscróra, nuair a thógtar bronntanas nó leas teoranta
- deartháir nó deirfiúr de chuid an diúscróra
- leanbh dearthár nó deirféar de chuid an diúscróra (féadfaidh sé go mbeidh feidhm ag an bhFaoiseamh do Neacht nó Nia is fearr.)
- leanbh de chuid an pháirtnéara shibhialta de chuid dearthár nó deirféar de chuid an diúscróra
- dírshinsear de chuid an diúscróra, amhail seantuismitheoir
- nó
- dírshliochtach de chuid an diúscróra amhail garleanbh (seachas dírshliochtach dá dtagraítear i ngrúpa A).
Sa chás gur tairbhí thú, a bhí ar altramas, d’fhéadfadh tairseach Ghrúpa B a bheith ar fáil má fhaightear an bronntanas nó oidhreacht:
- ó ghaol do thuismitheoir altrama
- nó
- ó dhuine a bhí altramaithe ag do thuismitheoir altrama freisin.
Le haghaidh tuilleadh eolais, féach Faoiseamh i leith Leanbh Altrama.
Grúpa C
Tá feidhm ag Grúpthairseach C sa chás nach bhfuil gaol agat, an tairbhí, ar dháta an bhronntanais nó na hoidhreachta, le:
diúscróir a chlúdaítear i nGrúpa A
nó
diúscróir a chlúdaítear i nGrúpa B.
Áirítear i nGrúpa C sochair a ghlacann uncailí, aintíní, gariníonacha, gar-neachtanna, col ceathracha, in-dlíthe agus cairde. Sochar a fhaigheann nia nó neacht, ó uncail nó aintín, is ea Grúpa B. Mar sin féin, sochar a fhaigheann uncail nó aintín, ó nia nó neacht, is ea Grúpa C.
Grúpthairseacha
Tá suim tairsí saor ó cháin ag gach grúpa. Is tairseach charnach atá i gceist agus baineann sí le hiomlán na sochar incháinithe a fuair tú sa ghrúpa sin. (Ní mór luach incháinithe na mbronntanas agus na n-oidhreachtaí a fuarthas cheana sa ghrúpa céanna, ón 5 Nollaig 1991, a chur san áireamh.)
Ní íoctar cáin ach ar luach bronntanais nó oidhreachta os cionn shuim na grúpthairsí saor ó cháin.
Tairseacha infheidhme saor ó cháin ón 7 Nollaig 2011
|
Grúpa A | Grúpa B | Grúpa C |
Ar an 02 Deireadh Fómhair 2024, nó dá éis |
€400,000
|
€40,000
|
€20,000
|
09 Deireadh Fómhair 2019 – 01 Deireadh Fómhair 2024 |
€335,000
|
€32,500
|
€16,250
|
10 Deireadh Fómhair 2018 – 08 Deireadh Fómhair 2019 |
€320,000
|
€32,500
|
€16,250
|
12 Deireadh Fómhair 2016 – 09 Deireadh Fómhair 2018 |
€310,000
|
€32,500
|
€16,250
|
14 Deireadh Fómhair 2015 – 11 Deireadh Fómhair 2016 |
€280,000
|
€30,150
|
€15,075
|
06 Nollaig 2012 – 13 Deireadh Fómhair 2015 |
€225,000
|
€30,150
|
€15,075
|
07 Nollaig 2011 – 05 Nollaig 2012 |
€250,000
|
€33,500
|
€16,750
|
Ar aghaidh: Rátaí CFC