Cáin Shiarchoinneálach ar Thiarnaí Talún Neamhchónaitheacha (NLWT)

Tiarnaí talún neamhchónaitheacha

Tiarnaí talún neamhchónaitheacha a fhostaíonn gníomhairí bailiúcháin

Ba chóir do thiarnaí talún a fhostaíonn gníomhairí bailiúcháin a chinntiú go bhfuil an fhaisnéis riachtanach ag a ngníomhairí bailiúcháin chun dul i ngleic leis an gcóras Cánach Shiarchoinneálach do Thiarnaí Talún Neamhchónaitheacha (NLWT).

Faoin gcóras NLWT, ní mór do ghníomhairí bailiúcháin:

• a bheith ag fáil cíosa ó thionóntaí
• agus
• 20% de na híocaíochtaí cíosa a choinneáil siar agus a íoc leis na Coimisinéirí Ioncaim, agus é seo a thíolacadh le Fógra Cíosa (RN) sa chóras NLWT.

Mar thiarna talún neamhchónaitheach, teastaíonn an fhaisnéis seo a leanas ó do ghníomhaire bailiúcháin chun Fógraí Cíosa a thíolacadh:

• d’ainm agus do sheoladh
• Uimhir Aitheantais Cánach Maoine Áitiúla (CMÁ) do maoine
• d’Uimhir Thagartha Cánach (UTC)
• agus
• cineál do chánach.

Is é an cineál cánach do dhaoine aonair ná Cáin Ioncaim. Is é an cineál cánach do chuideachtaí ná Cáin Chorparáide. Féadtar Cáin Bhreisluacha (CBL) a bheith i bhfeidhm freisin má tá tú cláraithe dó sa Stát.

Tiarnaí talún neamhchónaitheacha nach bhfostaíonn gníomhairí bailiúcháin

Sa chás nach bhfostaíonn tiarnaí talún gníomhairí bailiúcháin, ní mór dá dtionónta an Fógra Cíosa a dhéanamh agus an asbhaint 20% a tharchur chuig na Coimisinéirí Ioncaim. 

Mar thiarna talún neamhchónaitheach, teastaíonn an fhaisnéis seo a leanas ó do thionónta chun RN a thíolacadh:

• d’ainm agus do sheoladh
• Uimhir Aitheantais CMA do mhaoine
• agus
• do ríomhphost agus d’uimhir fóin.

Sa chás go ndéanann do thionónta RN gan TRN nó Uimhir Phearsanta Seirbhíse Poiblí (UPSP) agus cineál cánach, féadtar creidmheas RN a éileamh fós sa chóras NLWT. Chun é seo a dhéanamh, ní mór duit an UA CMÁ a chur isteach sa chóras. Beidh baint ag na Fógraí Cíosa ansin le d'Uimhir Aitheantais CMÁ mar úinéir ainmnithe na maoine. Nuair a bheidh d'éileamh críochnaithe, feicfidh tú an Fógra Cíosa nuair a dhéanann tú cuardach sa chóras NLWT. Tar éis duit éileamh a dhéanamh, beidh an Fógra Cíosa réamhlíonta ar do thuairisceán do 2024.

Fógraí Cíosa a chuardach 

Tá áiseanna cuardaigh agus tuairiscithe ar fáil in Seirbhís ar Líne na gCoimisinéirí Ioncaim (ROS) le haghaidh Fógraí Cíosa sa chás gur coinníodh siar an NLWT uathu. Má d'fhág do thionónta do UTC nó UPSP ar lár ó Fhógra Cíosa, ní mór duit an Fógra Cíosa sin a éileamh sula dtaispeánfar é san áis chuardaigh.

Tuairisceán bliantúil do thiarnaí talún neamhchónaitheacha

Faoin NLWT, ní mór do thiarna talún neamhchónaitheach tuairisceán don ioncam cíosa a thíolacadh. Roimh an 1 Iúil 2023, má bhí gníomhaire bailiúcháin agat, bhí an gníomhaire mar an duine inmhuirir. Mar thiarna talún neamhchónaitheach, ní mór duit an Tuairisceán Cánach Ioncaim (Foirm 11) nó Tuairisceán Cánach Corparáide (CT1) a thíolacadh faoi do UTC. Ní mór sonraí d'ioncaim go léir a bheith i do thuairisceán, ní hamháin d'ioncam cíosa.

Sa chóras NLWT, beidh na sonraí sa bhFógra Cíosa réamhlíonta ar do thuairisceán bliantúil. Áirítear leis seo d'ioncam comhlán cíosa agus suim na creidmheasa a coinníodh siar. Féadfaidh sé gur mian leat seirbhísí gníomhaire cánach a fhostú chun tuairisceán a thíolacadh ar do shon.

Tabhair do d’aire

Féadfaidh gníomhaire cánach tuairisceán a thíolacadh ar do shon, ach ní féidir le gníomhaire bailiúcháin tuairisceán a thíolacadh ach amháin ag baint úsáid as a n-uimhir ghníomhaire bailiúcháin.

Ar aghaidh: Gníomhairí bailiúcháin